Hydrostatic Test of Fire Extinguisher
تست هیدرواستاتیک از جمله تست های لازم برای کپسول آتش نشانی به شمار می آید این تست ها باید به صورت دوره ای در مراکز مجاز صورت بگیرد. در شرکت صماکو همگام خدمات تست هیدرواستاتیک با صدور شناسنامه از اداره استاندارد صورت می گیرد. اما تست هیدرو استاتیک چیست و چرا کپسول ها باید به صورت دوره مورد تست قرار بگیرند ؟
تست هیدرواستاتیک چیست
تست هیدرواستاتیک از جمله آزمایش ها و تست هایی است که به صورت دوره ای برای مطلع شدن از سالم بودن کپسول انجام می شود. هیدرواستاتیک یک روش برای تست استحکام و نشتی مخازن تحت فشار می باشد. بنابراین تست هیدرواستاتیک یک استاندارد جهانی برای نگهداری این گونه مخازن می باشد و مختص به کپسول های آتش نشانی نیست. برخی از سیستم هایی که تست هیدرواستاتیک بر روی آن ها انجام می شود می توان به سیستمهای لوله کشی ، خطوط لوله ، دیگهای بخار ، سیلندرهای گاز ، و کپسول های آتش نشانی اشاره کرد.
نحوه تست هیدرواستاتیک کپسولهای آتش نشانی
در گام اول مخزن تحت فشار مانند سیلندر گاز ، کپسول آتشنشانی و سایر تجهیزات را با استفاده از یک مایع مانند آب پر می کنند. در این گام عمل نشت یابی اولیه ، با استفاده از تزریق مایع به درون سیلندر ، فشار مورد نظر تا فشار مورد آزمایش بالا می برند و بعد با بسته شدن سوراخ تزریق اگر میزان فشار کاهش پیدا کرد این افت فشار ناشی از نشتی در بدنه کپسول و یا متعلقات آن می باشد . به جای این گام شما می توانید از محلول آب و رنگ به منظور تشخیص نشتی استفاده کنید. میزان استحکام سیلندرها و کپسول آتشنشانی نیز از روی شکل ظاهری آن قابل تشخیص است. چنانچه بدنه کپسول شما دارای خوردگی و … بود در اسرع وقت باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید. در گام کنترل کیفیت نیز محصولات تولید شده در کارخانه از نظر برخی از پارامترها مورد آزمایش قرار می گیرد تست هیدرواستاتیک نیز از جمله این آزمایشات می باشد. دارا بودن این محصولات به تاییدیه های استانداندارد بسیار ضروری است . زیرا مخازن تحت فشار در صورت لازم نبودن ممکن است دچار حادثه شوند.
خدمات تست هیدرواستاتیک صماکو
از جمله خدماتی که به عنوان تست و آزمایش بر روی دستگاه و سیلندرهای آتش نشانی انجام می شود شامل موارد زیر است
انجام عملیات شات پلاست خارج سیلندر
رسوب زدایی داخل سیلندر
انجام عملیات سند بلاست خارج سیلندر
تست نیوماتیکی شیر (نشتی و بدنه)
چربی زدایی سیلندر
رنگ آمیزی طبق استاندارد به صورت کوره ای
تست هیدرواستاتیکی انبساط حجمی سیلندر
نصب شیر استاندارد روی سیلندرهایی که دارای شیر معیوب هستند.
صدور گواهینامه معتبر تایید شده ISIR6792 از اداره استاندارد-برای سیلندرهای بدون درز ( cng و lpg و co2) گواهینامه جداگانه
صدور گواهینامه معتبر تایید شده استاندارد ۱۸۷۵۳ برای سیلندهای درز دار (پودی و آب و گاز)
نحوه آزمایش کپسول آتش نشانی
آزمایش کپسول آتش نشانی از طریق راه دیگری تحت عنوان آزمایش بدنه نیز صورت میگیرد که به شرح زیر میباشد:
در زمان ساخت بدنه کپسول آتش نشانی، آن را از نظر مقاومت بررسی میکنند که شامل مراحل
آزمایش مکانیکی نشت کردن
آزمایش ضخامت بدنه
آزمایش از هم پاشیدگی
آزمایش فشار کارکرد
در حالت کلی موضوع بسیار مهمی که وجود دارد موضوع حفاظت از خورندگی بدنه سیلندر کپسول آتش نشانی است و برای جلوگیری از زنگ زدگی، از بدنه کارتریج محافظت میشود که از طریق راه‌های زیر صورت میگیرد:
استفاده از فلز ضد زنگ
کشیدن روکش پلاستیک روی کارتریج
پوشاندن سطح داخل و خارج با یک ماده ضد زنگ
زمان تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی
پیش از شارژ کپسول آتش نشانی باید از صحت و سلامت بدنه و سایر اجزای کپسول مطمئن شد. بدین منظور تست کپسول باید توسط کارشناس انجام شود که اصلاطاحا به آن تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی نیز می گویند. در این مقاله ما به بررسی و تعریف این عمل خواهیم پرداخت.
تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی یا Hydrostatic Test نه تنها برای خاموش کننده های اطفاء حریق انجام می گیرد، بلکه برای تمام مخازن ازجمله مخازن CNG، مخازن آب و لوله کشی انجام میشود. تست هیدرواستاتیک باید به صورت دوره ای انجام شود، اغلب کپسولها در زمان شارژ مجدد شان این تست را پشت سر میگذرانند. ناگفته نماند که این تست دارای استانداردهای خاصی میباشد و هنگام ارائه خاموش کننده، باید توجه داشته باشید که شرکت موردنظر استانداردهای لازم را رعایت کند.
تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی
تست هیدرواستاتیک چگونه انجام میشود؟
این بازرسی با استفاده از فشار مایع انجام میشود، هنگامی که خاموش کننده شما به مراکز معتبر شارژ کپسول آتش نشانی فرستاده میشود، ابتدا مواد داخل آن کاملا تخلیه میشود. سپس یک مایع مانند آب به داخل محفظه تزریق میشود، حجم این مایع تا زمانی که فشار آن به فشار معین شده برسد افزایش می یابد. پس از آن راه ورود مایع به محفظه را قطع کرده و برای مدتی کپسول را رها میکنند تا اگر سوراخ و یا درزی دارد آب از آن خارج شود. پس از آن دوباره فشار آب درون محفظه را اندازه گیری میکنند و در صورتی که شاهد افت فشار باشیم، یعنی بدنه کپسول سالم نخواهد بود.
تست هیدرواستاتیک کپسول در واقع برای اطلاع از نشتی و خرابی محفظه کپسول آتش نشانی انجام می شود
این روش بسیار دقیق تر از روش بررسی ظاهری کپسول یا استفاده از مایع رنگی برای پیدا کردن سوراخ روی بدنه آن میباشد. شما میتوانید این تست را در خانه تان به کمک یک مایع رنگی که بتوان آن را بر روی بدنه خاموش کننده تشخیص داد انجام دهید اما این تست دقت بالایی نداشته و بهتر است تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی توسط شرکت معتبر و به صورت استاندارد صورت گیرد.
لزوم انجام تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی
– برای اطلاع از سلامت کپسول، حتما باید برای این تست اقدام کنید. شاید این سوال هم برای شما پیش آمده باشد که اهمیت تست هیدرواستاتیک چیست؟
در جواب باید گفت به دلیل اینکه مواد داخل محفظه کپسولها تحت فشار بالا قرار گرفته اند، در صورت خرابی محفظه می توانند خطرناک باشند. ورود هوا از بیرون به داخل محفظه یا خروج مواد داخل آن به غیر از راه سیلندر میتواند منجر به انفجار خاموش کننده شود. هرگز فشار بالای مواد داخل خاموش کننده را دست کم نگیرید و در صورتی که هر گونه خراش عمیق یا راه ارتباطی به درون محفظه روی بدنه مشاهده کردید به سرعت برای بازرسی کپسول خود اقدام کنید.
فراموش نکنید که حتی اگر به مدت چند سال از خاموش کننده خود استفاده نکرده اید، باز هم باید این تست را برای آن انجام دهید. در برخی موارد مشاهده میشود که شرایط آب و هوایی و گذر زمان در کنار یکدیگر به بدنه کپسول آسیب رسانیده اند. شرایط آب و هوایی خاموش کننده نیز اهمیت زیادی دارد، به عنوان مثال گرم و سرد شدن زیاد میتواند منجر به خرابی شود.
خدمات آزمایش کپسول آتش نشانی
علاوه بر این مراکز معتبر، در کنار این تست سایر قسمتهای کپسول را بررسی میکنند که این بازرسی ها نیازمند ابزار و تخصص میباشد، به همین دلیل باز هم تاکید میکنیم که به بررسی بدنه کپسول در خانه اکتفا نکنید. بسیاری مواقع ثابت ماندن خاموش کننده برای مدت طولانی، و یا عوامل موجود در محیط منجر به گرفتگی یا ایجاد مشکل در سیلندر و قطعات خروجی کپسول میشوند. برخی از خدماتی که توسط شرکتهای ارائه دهنده خدمات تست هیدرواستاتیک انجام میشود عبارتند از:
تمیز کردن رسوبات مسیر سیلندر و چربی زدایی آن
عیب یابی شیر خروجی و تعویض شیر، در صورت نیاز
تست سلامت شیر و بررسی نشتی آن
* در صورتی که سیلندر دچار مشکل شده باشد و تعویض شود، باید برای آن گواهینامه استاندارد ISIR6792 توسط اداره استاندارد صادر شود.
آزمایشگاه تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی
تست کپسول آتش نشانی لازم است ؟
عدم نگهداری صحیح از کپسول آتش نشانی یکی از عوامل انفجار می باشد. علاوه بر آن ممکن است هنگام اطفای حریق کپسول شما عمل نکرده و بهترین پاسخ برای اطفا حریق نخواهید داشت ماهان گستر همگام با دارا بودن تجهیزات لازم کلیه خدمات آزمایش و بازرسی فنی کپسولهای آتش نشانی پودر وگاز و سیلندرهای فولادی بدون درز( کپسولهای دی اکسید کربن و… ) را در تهران ارائه می دهد.اعلام حریق ماهان گستر همگام با کسب مجوزهای لازم یکی از مراکز مجاز تست کپسول های آتش نشانی می باشد.
تست هیدرواستاتیک کپسول های آتش نشانی ( بازرسی و آزمون دوره ای سیلندرها)
آلیاژ سیلندرهای گاز با توجه به خواص شیمیایی گاز موجود در آنها و تحت فشار بودن، به مرور زمان دچار خوردگی و خستگی می شود بدین منظور کنترل و بازرسی دوره ای سیلندرها از الزامات بسیار پر اهمیت در استفاده از کپسول های گاز می باشد. ( تست هیدرواستاتیک کپسول های آتش نشانی )
آزمون دوره ای سیلندرهای گاز ( تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی ) با توجه به متریال سیلندرها و یکپارچه بودن یا درزدار بودن مطابق با استانداردهای گوناگون انجام می شود. این آزمون ها در شرکت ماهان گسترهمگام مطابق با استاندارهای ذیل صورت می گیرد :
۱) سیلندرهای گاز-سیلندرهای گاز جوشکاری شده از جنس فولاد کربنی – آزمون و بازرسی دوره ای مطابق با استاندارد ۱۸۷۵۳
۲) سیلندرهای گاز-سیلندرهای فولادی بدون درز – بازرسی و آزمون دوره ای مطابق با استاندارد ۶۷۹۲
۳) سیلندرهای گاز قابل حمل-بازرسی و آزمون دوره ای سیلندرهای کامپوزیتی گاز مطابق با استادارد ۱۴۹۵۳
تست هیدرواستاتیک کپسول های آتش نشانی
به عبارت ساده تر :
زمان تست کپسول آتش نشانی کپسول های پودری هر دو سال یکبار می باشد.
زمان تست خاموش کننده های CO2 هر پنج سال یکبار می باشد.
با توجه به کاربرد فراوان سیلندرهای گاز فولادی بدون درز در صنایع مختلف و همچنین زمان کم در این مقطع به بازرسی و آزمون دوره ای سیلندرهای گاز فولادی بدون درز با حجم آبی ۵/۰ تا ۱۵۰ لیتر مطابق با استاندارد ملی ایران ISIRI-6792می پردازیم:
فهرست روشهای اجرایی برای آزمون و بازرسی دوره ای استاندارد ۶۷۹۲ ( تست هیدرواستاتیک ) به شرح زیر می باشد:
شناسایی ( تعیین هویت ) سیلندر و آماده سازی برای بازرسی و آزمون
تخلیه فشار
بازرسی چشمی خارج سیلندر
بازرسی چشمی داخل سیلندر
تایید وزن سیلندر
بازرسی رزوه های گلویی سیلندر
آزمون فشار هیدرواستاتیک یا بررسی التراسونیک ( تست هیدرواستاتیک )
بازرسی شیر و دیگر متعلقات
عملیات نهایی
تست هیدرواستاتیک کپسول های آتش نشانی
شناسایی سیلندر و آماده سازی برای بازرسی و آزمون دوره ای قبل از اقدام به هر گونه عملیات، اطلاعات مربوط به سیلندر، محتویات و مالکیت آن باید مشخص شود.
تخلیه فشار: تخلیه فشار گاز سیلندر با استفاده از یک روش مطمئن که در آن کاهش فشار تحت کنترل صورت گیرد میسر خواهد بود.
نکته پراهمیت در این مرحله فراهم آوردن شرایطی خاص برای تخلیه گازهای آتش زا ، سمی و خورنده می باشد.
تخلیه گاز محتوی سیلندر به لحاظ آلودگی محیط زیست نباید در محیط باز صورت گیرد بلکه بایستی در مخازن خاص که برای این منظور پیش بینی شده است ذخیره گردند.
برای سیلندرهایی که محتویات آن مشخص نمی باشند و یا نمی توان به روش مطمئن گاز محتوی آنها را تخلیه نمود می بایست تحت شرایط ویژه و با ایجاد شرایط ایمن اقدام به تخلیه گاز نمود .
بازرسی چشمی خارجی سیلندر: موارد زیر در این مرحله محل بحث می باشند:
صدمات آتش ، سوختگی به سبب تماس الکترود جوشکاری با بدنه سیلندر ، تغییرات یا اضافات غیر مجاز، تو رفتگی ها، بریدگی ها، برآمدگی ها، ترکها یا لایه لایه شدن ها، خورگی بخصوص در پایه سیلندر، خرابی های دیگر مانند حک علائم غیرمجاز روی سیلندر، ثبات در وضعیت عمودی
بازرسی چشمی داخلی سیلندر: بازرسی داخلی سیلندر از محل نصب شیر با یک وسیله مناسب صورت می گیرد(مانند لامپ). موارد قابل برررسی در این مرحله به شرح زیر می باشند:
از بین رفتن هر نوع پوشش یا لایه ای که از بازدید داخل سیلندر ممانعت کند، تمیز کردن هر سیلندری که دارای مواد خارجی یا علائم خوردگی بیش از حد تعیین شده باشد توسط روشهایی مانند ساچمه پاشی ، جت آب ، جت بخار و دیگر روشهای مناسب (باید در نظر گرفت که بعد از تمییز کاری سیلندر مجددا مورد بازرسی قرار گیرد).
تایید وزن سیلندر: به منظور تعیین تفاوت بین وزن واقعی سیلندر و وزن اولیه حک شده روی شانه سیلندر، باید سیلندر را مورد توزین قرار داد .در صورت کاهش وزنی بیش از ۳% سیلندر باید مورد آزمون مکمل قرار گیرد.
برای کاهش وزنی بیش از ۵% ، سیلندر از چرخه مصرف خارج می گردد. افزایش وزن با توجه به جدول زیر مجاز است در غیر اینصورت از رده خارج می گردد:
بازرسی رزوه های سیلندر :در این مرحله موارد زیر بررسی می گردد:
کامل بودن شکل دنده، تمیزی و عدم وجود براده و دیگر خرابیها (در صورت مشاهده هرگونه خرابی ایجاد شده روی سیلندر در اثر تعویض حلقه گلویی یا در صورت نصب این حلقه به سیلندر با روش جوشکاری یا لحیم کاری ، سیلندر مورد نظر باید از چرخه مصرف خارج گردد).
تست هیدرواستاتیک کپسول های آتش نشانی
آزمون فشار هیدرواستاتیک ( تست هیدرواستاتیک ) یا بررسی التراسونیک: در استاندارد ۶۷۹۲ دو روش برای انجام آزمون تایید شده است:
آزمون هیدرواستاتیک یا انبساط حجمی (تست هیدرواستاتیک)
آزمون بررسی با اولتراسونیک
قابل ذکر است اگر سیلندری در یکی از آزمون های فوق الذکر مردود شود نباید از روش دیگری برای تایید استفاده گردد.
۷-۱- آزمون هیدرواستاتیک یا انبساط حجمی( تست هیدرواستاتیک کپسول آتش نشانی ): این آزمون به دو روش ژاکت آبی و بدون ژاکت آبی انجام می گردد.
فشار آزمون باید از آنچه که روی شانه سیلندر به عنوان فشار پرکردن سیلندر حک شده است بدست آید(در اکثر سیلندرها فشار آزمون هم در روی شانه سیلندر حک گردیده است).
فشار آزمون باید یک و نیم برابر فشار کاری حک شده بر روی گلویی سیلندر می باشد
انبساط حجمی دائمی سیلندر که بعنوان درصدی از انبساط حجمی کلی سیلندر در فشار آزمون می باشد نباید بیش از ۱۰% باشد . (اگر نسبت انبساط دائمی سیلندر به انبساط حجمی آن از ۱۰ درصد تجاوز نماید آن سیلندر از چرخه مصرف خارج می گردد).
آزمون اولتراسونیک: بررسی ضخامت سیلندر توسط دستگاه AUT
آزمون التراسونیک سیلندرهای گاز بر پایه نحوه آزمون التراسونیک لوله ها ، طبق استانداردهای ISO 9305 ، ISO 9746 و ISO 10543 انجام می شود.
آزمون آلتراسونیک قسمت استوانه سیلندر و ناحیه گذر به شانه ها، ناحیه گذر به کف سیلندر و نواحی بحرانی ته سیلندر باید با استفاده از دستگاه خودکار انجام گردد.
هر گاه دستگاه قادر به آزمون بخش های غیر استوانه ای نباشد باید یک آزمون دستی تکمیلی انجام شود.
تست هیدرواستاتیک کپسول های آتش نشانی
سطوح خارجی و داخلی سیلندر که باید آزمون التراسونیک شود برای انجام یک آزمون دقیق و قابل تکرار باید در شرایط مناسبی باشند به ویژه سطح خارجی باید عاری از خوردگی و رنگ غیر چسبنده، آلودگی و چربی باشد.
تست هیدرواستاتیک کپسول های آتش نشانی
(در ایران جهت آزمون دوره ای در اکثر شرکت ها از روش هیدرواستاتیک یا انبساط حجمی ( تست هیدرواستاتیک ) استفاده می گردد)
بازرسی شیر:اگر مقرر گردد که سیلندر مجددا در چرخه مصرف قرارگیرد ، هر شیر باید به جهت تایید عملکرد و عدم نشتی در وضعیت بسته مورد بررسی قرارگیرد. شیرها باید الزامات استاندارد ۱۱۶۸۹ ملی ایران را برآورده نماید.
عملیات نهایی: خشک کردن و تمیز کاری ، بستن مجدد شیر بر روی سیلندر ، درج تاریخ انجام آزمون بعدی ، نشانه گذاری ، رنگ آمیزی و شناسایی ( لازم بذکر است شات پلاست و رنگ کوره ای باید بعد از آزمون صورت پذیرد) ،
خشک کردن و تمیز کاری بلافاصله بعد از آزمون هیدرواستاتیک به لحاظ عدم وجود آلاینده مورد بازرسی قرار گیرد و بطور کامل خشک شود ( دمای خشک کردن نباید از ۳۰۰ درجه سانتیگراد تجاوز نماید.)
بستن شیر بستن شیر باید مطابق با استاندارد ISIRI-14653 صورت پذیرد.
نشانه گذاری نشانه گذاری سیلندر باید نزدیک علامت بازرسی و آزمون قبلی حک شده و حاوی اطلاعات و شرایط ارائه شده در زیر باشد : نشان مرجع بازرسی یا آزمایشگاه مجازی که سیلندر در آن مورد آزمون قرارگرفته است.
تاریخ آزمون (این تاریخ باید بصورت ماه و سال باشد). این نشانه گذاری باید با ارتفاعی کمینه ۳ میلیمتر و بیشینه ۶ میلیمتر داشته و بر روی قسمتی از سیلندر که ضخامت آن بیشتر از بدنه سیلندر است ، انجام شود .
رنگ آمیزی و شناسایی :در صورت لزوم هر سیلندر باید رنگ آمیزی مجدد شود. رنگ آمیزی و شناسایی محتویات سیلندر باید مطابق با استانداردهای ملی ایران به شماره های ۳۰۴(شناسایی سیلندر گازهای طبی) و ۷۱۲(استاندارد رنگ سیلندرهای گاز) انجام شود.
سوابق : موارد زیر در ثبت سوابق ذکر می گردد:
مالک
شماره سریال سیلندر
تاریخ آزمون قبلی
سازنده
مشخصات ساخت
ظرفیت آبی ( حجم )
وزن سیلندر در هنگام آزمون
فشار آزمون
تاریخ بازرسی و آزمون
نتایج بازرسی و آزمون
بازرسی های انجام شده
جزییات هر تعمیر یا تغییر ایجاد شده در سیلندر
مردود نمودن و انهدام سیلندرهای غیرقابل استفاده:
سیلندر مردود شده نباید تحت هیچ شرایطی مجددا به چرخه مصرف بازگردد و باید در مرکز آزمون به یکی از روشهای زیر منهدم گردد:
پرس کردن سیلندر به وسیله ابزار مکانیکی
ایجاد یک سوراخ با شکل غیر مشخص و بی قاعده بر روی شانه سیلندر
سوراخ کردن بدنه سیلندر در سه نقطه
برش نامنظم گلویی سیلندر
و سایر روشهای مورد تایید .
نکته : سیلندر گاز هیدروژن و برخی گازهای دیگر به واسطه خاصیت ترد کنندگی دارای آلیاژی متفاوت می باشند. به تاکید توصیه می گردد حتما از سیلندرهای مختص این نوع از گازهای استفاده گردد.
شرکت صماکو کلیه کپسول های ثابت و دستی مشتریان خود را با متد روز دنیا شارژ و در بازهای تعریف شده استاندارد تحت تست های منظم و کامل قرار میدهد. ما با بهترین کیفیت و تست های ازمایشگاهی سعی داریم با حذف خطا در شارژ و تست ایمنی را در کشو توسعه دهیم .
