پمپ آتش نشانی

پمپ آتش نشانی - خرید پمپ آتش نشانی - فروش پمپ آتش نشانی - انواع پمپ آتش نشانی - نصب پمپ آتش نشانی

پمپ آتش نشانی به پمپ‌های گریز از مرکزی گفته می‌شود که دارای دِبی بالا در فشار حدود ۸ الی ۱۲ بار است و برای خاموش کردن آتش به‌کار می‌رود. پمپ آتش نشانی بعضی از آنها از نوع توربینی با محور عمودی هستند در حالیکه بقیه، پمپ های گریز از مرکز هستند، “استاندارد NFPA20 با نام پمپ های ایستگاهی برای محافظت در برابر آتش” (ویرایش 2016) در حکم مرجعی موثق، آخرین الزامات و سایر اطلاعات را درباره پمپ های آتشنشانی ارائه می دهد. ضمائم A و B – که جزو استاندارد NFPA20 نیستند – رئوس ارزشمندی درباره طراحی، نصب، آزمایش و نگهداری و عیب یابی پمپ های آتش نشانی بیان می کنند موتور محرک این گونه پمپها میتواند الکتریکی یا بنزینی و دیزلی باشد. از انجایی که پمپ های اتشنشانی باید همیشه اماده بکار باشند ، پمپ آتش نشانی ازتابلو برقی وپرشر سویچ واکومولاتوریا منبع تحت فشار برای روشن نمودن پمپ با موتور الکتریکی در لحظه موردنیاز استفاده میگردد. در بعضی سیستمها به دلیل نشتی اب از اتصالات ویا شیر ها و سوپاپ ویا اشکالات دیگر پس از پایین امدن فشار اکومولاتور پمپ شروع بکار نموده تا فشار مورد نیاز جهت خاموش کردن پمپ تامین گردد. از انجایی که الکترو پمپ های اتش نشانی برای استارت کردن انرژی زیادی مصرف میکنند و همینطور در استارتهای زیاد استهلاک فراوانی خواهند داشت از الکترو پمپ کوچکتری که دارای فشار پمپ آتش نشانی اصلی باشد ولی دبی کمتری داشته باشد و با تنظیم پرشر سویچ دوم ودر موقع نشط کردن وکم فشار شدن ابتدا پمپ کوچک در مدار قرار گرفته و در صورت نیاز به دبی بیشتر پمپ اصلی کار خودش را شروع میکند. به اینگونه پمپهای کمکی جوکی پمپ گفته میشود. 

پمپ های آتش نشانی

شاید پمپ های آتشنشانی بحرانی ترین بخش در تجهیزات آتشنشانی نصب شده در یک مجموعه باشند. پمپ های آتشنشانی انواع و اندازه های مختلفی دارند. در موردی که فشار تغذیه آب عمومی برای فعال کردن اسپرینکلرها خیلی کم است یا انشعاب آب عمومی تامین نشده است، استفاده از پمپ های آتشنشانی ضروری می شود. در مورد نخست، برای تقویت فشار آب عمومی و فعال کردن اسپرینکلرها، یک پمپ آتش نشانی تقویت کننده نصب می شود. در مورد بعدی، پمپ های آتش نشانی به یک مخزن آب اختصاصی (مخزن ذخیره، خلیج، رودخانه، یا…) متصل خواهد شد تا فشار آب مورد نیاز برای مصارف آتش نشانی را تامین کند. بیشتر پمپ های آتش نشانی محرک های دیزل یا الکتریکی دارند، اگرچه بعضی از آنهایی که پیش از سال 1974 ساخته شده اند با موتورهای بنزینی یا ماشین های بخار به حرکت در می آیند (البته این مورد به ندرت دیده می شوند).

پمپ های آتش نشانی تقویت فشار معمولا الکتریکی هستند در حالیکه استفاده از پمپ های دیزل برای مخازن آب اختصاصی مرسوم تر می باشند. محدوده ظرفیت پمپ ها از gpm 25 تا gpm 5000 و بیشتر و محدوده فشار آنها از psi 50 تا 125 psi و بیشتر تغییر می کند.

بعضی از آنها از نوع توربینی با محور عمودی هستند در حالیکه بقیه، پمپ های گریز از مرکز هستند، استاندارد NFPA20 با نام پمپ های ایستگاهی برای محافظت در برابر آتش (ویرایش 1999) در حکم مرجعی موثق، آخرین الزامات و سایر اطلاعات را درباره پمپ آتش نشانی ارائه می دهد. ضمائم A و -B که جزو استاندارد NFPA20 نیستند – رئوس ارزشمندی درباره طراحی، نصب، آزمایش و نگهداری و عیب یابی پمپ های آتش نشانی بیان می کنند.

استاندارد NFPA 20 چیست ؟

NFPA 20 استانداردی در رابطه با پمپ های آتش نشانی می باشد. این استاندارد قوانینی جهت نصب و عملکرد پمپ ها، موتورهای محرکه، کنترلرها و اجزای کمکی آنها دارد.

FM چیست؟

FM واحد فنی مستقل شرکت Factory Mutual Insurance است که تاییدیه عملکرد برای سیستم ها و تجهیزات با ریسک بالا صادر می کند.

در پمپ های آتش نشانی ، تاییدیه FM جزو الزامات و نیازمندی های NFPA می باشد. معمولا وجود تاییدیه FM نشان دهنده آن است که محصول نسبت به محصولات مشابه از کیفیت خیلی بالاتری برخوردار است.

جزئیات ساختار پمپ های آتشنشانی مطابق با استاندارد NFPA 20

الف) خصوصیات پمپ های آتشنشانی

به خاطر اهمیت ویژه پمپ آتش نشانی ، NFPA استاندارد هایی هم برای متریال و هم برای منحنی های عملکرد این پمپ وضع کرده است. یک پمپ آتش نشانی باید مطابق با استاندارد NFPA 20 باشد. به نظر می رسد خصوصیات و منحنی عملکرد پمپ های آتشنشانی متفاوت از نمونه های دیگر می باشد. به عبارت دیگر پمپ های دیگر صنایع با توجه به ماکزیمم بازده و مسائل اقتصادی انتخاب می شوند اما در پمپ های آتش نشانی این موضوع از اهمیت اول برخوردار نیست. پمپ های آتشنشانی برای عملکرد مطمئن در تمام عمر طراحی می شوند. ماکزیمم ایمنی و معیارهای فشار خروجی کل از اهمیت بالایی در این پمپ ها برخوردار است.

اساس پمپ های آتش نشانی

برخی از اصول بنیادین عبارتند از :

1-انتظار می رود که این پمپ ها فشاری معادل 120-140درصد نامی خود را (در شرایط نرخ جریان صفر) ایجاد کنند.

2-نقطه نامی پمپ، فشار و جریان معادل 100 درصد فشار و جریان نامی را ایجاد می کند.

3-بیشترین نرخ جریان مورد انتظار از یک پمپ آتش نشانی، نرخ جریانی معادل 150 درصد نرخ جریان نامی در فشاری معادل 65 درصد فشار نامی است. ویژگی های این سه نقطه، به تعریف منحنی مشخصه پمپ برای یک پمپ آتش نشانی خاص کمک می کنند.

اندازه مناسب یک پمپ آتشنشانی چقدر است؟

پاسخ های فراوانی برای این پرسش وجود دارد ولی بیشتر متخصصان معتقدند که یک پمپ آتش نشانی باید به اندازه ای بزرگ باشد که بتواند آب کافی (جریان و فشار) برای بیشترین جریان مورد انتظار از هر اسپرینکلر منفرد یا یک سیستم سیلابی همچنین یک مقدار اضافه ( شلنگ آتش نشانی ) برای نیازهای سیستم اطفاء حریق ، را تامین کند. مثلا، اگر بیشترین تقاضای اسپرینکلر gpm 1000 در فشار psi 60 باشد و تقاضای مورد نیاز ( شیلنگ آتش نشانی ) 500 gpm باشد، آنگاه تامین دست کم gpm 1500 نرخ جریان در فشار psi 60 از مجموعه ای از پمپ آتش نشانی و آب عمومی یا مخزن اختصاصی انتظار می رود. اما در واقع درباره اندازه یک پمپ آتش نشانی یک پاسخ اساسی که برای همه موارد مناسب باشد، وجود ندارد. بعضی از بیمه گذاران و مراجع دارای قدرت اجرایی ترجیح می دهند که نرخ تقاضای بیشترین جریان از نقطه کارکرد نامی پمپ (100 درصد جریان و فشار) تجاوز نکند، اما دیگران مقداری بین نقطه نامی و نقطه بیشینه جریان را می پذیرند که البته به ندرت نقطه بیشینه جریان پذیرفته می شود.

همچنین نصب یک پمپ اضافی در واحدهای خیلی بزرگ کار متدوالی است زیرا حتی اگر یکی از پمپ ها دچار مشکل شود یا برای تعمیر خارج از سرویس باشد، در زمینه تامین آب کافی مشکلی وجود نخواهد داشت. اگرچه پمپ آتش نشانی الکتریکی، مطمئن است ولی به شدت به در دسترس بودن منبع تغذیه الکتریکی قابل اعتماد وابسته است. پمپ های آتش نشانی دیزل نیز قابل اطمینان هستند اما آنها نیز به منبع تغذیه خاص خودشان (سوخت دیزل) نیازمندند. روش متداول و مطمئن برای واحدهای بزرگ، استفاده همزمان از یک پمپ الکتریکی و یک پمپ دیزل آتش نشانی است.

ب) انواع پمپ های آتش نشانی

پمپ های آتش نشانی مورد تایید استاندارد NFPA 20 چهار گونه هستند :

1- پمپ های سانتریفیوژ تک طبقه افقی Sution Horizontal End Centrifugal Pump

2- پمپ های عمودی خطی Pump Vertical In-Line

3-پمپ های اسپلیت کیس یا همان پمپ های دو مکشه Horizontal Split-Case or Double Suction Centrifugal Pump

4-پمپ های عمودی توربینی Vertical Turbine Pump

پ) متریال پمپ های آتش نشانی

پوسته : با توجه به فشار کاری پمپ، پوسته پمپ ممکن است چدن خاکستری GG

پمپ : GGG 40 ,25 چدن نشکن، برنز و یا استنلس استیل ریخته گری شده

پروانه : بر طبق استاندارد NFPA 20 و UL 448-FM 1311، پروانه پمپ های آتش نشانی یا باید برنز باشد و یا استنلس استیل. پروانه چدنی هرگز نباید در پمپ های آتش نشانی استفاده گردند.

محور : محور پمپ باید استنلس استیل باشد. بعلاوه استانداردهای 1311 FM و UL 448 قوانین واضحی جهت طراحی محور پمپ های آتش نشانی عنوان کرده اند.

آببندی : نوار گرافیتی (نوع بدون آزبست)

یاتاقان ها : بلبرینگ های روانکاری شده با گریس. بلبرینگ ها باید به حد کافی استحکام داشته باشند تا حداقل 5000 ساعت در ماکزیمم بار دوام آورند.

ت) منحنی عملکرد پمپ های آتش نشانی

بر طبق استاندارد NFPA 20 منحنی مشخصه پمپ های آتش نشانی به صورت زیر تعریف می شود:

الف) هد شات اف. برای تمامی انوع پمپ، هد نقطه شات اف نباید از 140 درصد هد نقطه کاری تجاوز نماید.

ب) دبی و فشار نقطه کاری. منحنی مشخصه پمپ باید از محل تلاقی دبی و فشار نقطه کاری و یا بالاتر از این نقطه عبور نماید. به عبارت دیگر در پمپ های آتش نشانی تلرانس منفی برای پمپ مجاز نمی باشد.

پ) بار اضافی. منحنی عملکرد پمپ باید به گونه ای باشد که در دبی های بیش از 150 درصد نقطه کاری، هد پمپ بیش از 65 درصد افت نکند.

سایر خصوصیات پمپ آتش نشانی

– تمام اندازه گیری ها و محاسبات باید برای آب تمیز با دمای 20 درجه سانتیگراد انجام شود.

– برای حالتی که دبی به 150 درصد نقطه کاری می رسد، توان مورد نیاز موتور می بایست مشخص شود و در صورت درخواست کارفرما توان نامی محرکه بر اساس این حالت انتخاب گردد.

– برای اطمینان از عملکرد پمپ ها در شرایط خواسته شده، سازنده می بایست هر پمپ را جداگانه با آب تست نماید و گواهینامه های تست را ارائه نماید. در گواهینامه تست می بایست منحنی عملکرد، توان جذبی موتور و منحنی بازده نشان داده شود.

– در مواقعی که پمپ می بایست مکش منفی انجام دهد نباید از پمپ های سانتریفیوژ استفاده نمود.

هر پمپ می بایستی پلاک جداگانه ای داشته باشد. در پلاک پمپ می بایست فشار کاری، دبی نقطه کاری، سرعت چرخش و فاکتورهای عملکرد موتور ذکر گردد.

– هر پمپ می بایستی دارای فشار سنج در سمت رانش و مکش باشد.

– پوسته هر پمپ می بایستی دارای شیر فشار شکن باشد.

– کوپلینگ موتور پمپ و سایر اجزا دورانی پمپ می بایستی مجهز به محافظ (گارد) باشد.

موتورهای الکتریکی

– الکتروموتورها می بایست بر طبق استاندارد MG-1 NEMA باشند.

– تمام الکتروموتورها می بایست مناسب جهت کارکرد دائم باشند.

– موتورها نباید سرویس فاکتور کمتر از 1.15 داشته باشند.

– در مواقعی که امکان پاشش آب وجود داشته باشد، الکتروموتورها می بایست از نوع TEFC باشند.

– در مواقعی که عدم قطعیت در تامین برق وجود دارد، می بایست منبع قدرت یدکی تامین شود.

– وقتی ژنراتور برای تامین برق الکتروپمپ استفاده می شود، منبع انرژی می بایست الزامات استاندارد NFPA 110 را داشته باشد.

دیزل موتورها

– موتورهای دیزلی استفاده شده در پمپ های آتش نشانی ، می بایست قابل اطمینان، با کیفیت بالا و برای سیستم های آتش نشانی طراحی شده باشد.

– در حالتی که موتور دیزل انتخاب شده است، می بایست دمای محیط و ارتفاع از سطح دریا مورد توجه قرار گیرد.

– پمپ و دیزل موتور می بایست توسط کوپلینگ های انعطاف پذیر کوپله شوند.

– دیزل موتورها می بایست مجهز به گاورنر باشند و قابلیت تنظیم سرعت دیزل بین 10 درصد شات اف و ماکزیمم بار کاری پمپ را داشته باشد.

– دیزل موتور باید دارای دستگاه خاموش کننده افزایش سرعت Over speed shut-down device باشد که وقتی سرعت 20 درصد افزایش می یابد دیزل خاموش گردد.

– موتور می بایست مجهز به سرعت سنج Tachometer باشد.

– موتور می بایست دارای گیج فشار روغن باشد.

– موتور می بایست دارای نشانگر دما باشد.

– تمام نشانگرهای کنترلی موتور می بایستی به طور مناسبی به تابلو کنترل متصل گردند.

– هر دیزل موتور می بایستی مجهز به دو باتری ذخیره باشد.

– هر باتری می بایستی دو برابر ظرفیت برای نگه داشتن سرعت میل لنگ که توسط سازنده توصیه شده است، دارا باشد.

– هر باتری می بایستی دارای کنتاکتورهای دستی کنترلی باشند تا وارد مدار گردند.

تجهیزات جانبی

– شیرآلات مکش و رانش می بایستی از نوع دروازه ای Y&OS باشند.

– در مواقعی که بین قطر فلنج مکش و لوله مکش اختلاف سایز وجود دارد، یک تبدیل خارج از مرکز می بایست استفاده شود.

– در مواقعی که بین قطر فلنج رانش و لوله رانش اختلاف سایز وجود دارد، یک تبدیل مرکزی می بایست استفاده شود.

پمپ های آتشنشانی می بایستی دارای، شیر فشار شکن پوسته Casing relief valve، شیر تخلیه هوا در خروجی (برای پمپ های دو مکشه اسپلیت کیس) و فشار سنج باشند.

پمپ های جاکی Jockey Pumps

– پمپ های جاکی برای ثابت نگه داشتن فشار در تمام زمان ها در سیستم آتشنشانی استفاده می شود.

– جاکی پمپ باید فشار خروجی کافی داشته باشد تا فشار مورد نظر سیستم محافظتی آتشنشانی تامین گردد.

– پمپ های جاکی همچنین از ایجاد ضربه قوچ وقتی پمپ اصلی وارد مدار می شود جلوگیری می کند.

سیستم کنترلی پمپ های آتشنشانی با محرکه الکتریکی

الف) خصوصیات

– پانل می بایستی به طور ویژه برای کارکرد پمپ های آتشنشانی با محرکه الکتریکی ساخته شوند.

– تمام سیستم کنترلی باید قبل از ارسال از کارخانه توسط سازنده، مونتاژ، سیم کشی و ست گردند.

– طراحی سیستم کنترلی می بایست بسیار قابل اطمینان باشد.

– مفهوم هر لامپ و یا دکمه و مانند آن رو پانل می بایستی به گونه ای نوشته شود که امکان پاک کردن و یا زا بین بردن آن نباشد.

ب)پوشش Enclosure

– پانل می بایستی به طور مطمئنی در برابر قطرات آب محافظت شود (حداقل مطابق توصیه های NEMA و IEC). وقتی که تجهیزات در محیط های بیرون و یا ویژه ای نصب می گردند، درجه حفاظت تابلو می بایستی مناسب باشد.

– پانل می بایستی کاملا روی زمین مستقر شود.

– پانل های نوع ایستاده stood On یا دیواری می بایستی مجهز به تمام تجهیزات لازم جهت نصب باشند.

– پانل می بایستی به طور مطمئنی قفل شود.

پ) راه اندازی و کنترل

– راه اندازی و کنترل می بایستی بصورت دستی یا اتوماتیک باشد.

– کنترلر اتوماتیک باید خود عمل کننده Self-acting برای راه اندازی و محافظت الکتروموتور باشد.

– وقت سویچ فشار استفاده می شود، باید سویچی استفاده شود که مستقل از تنظیمات بالا و پایین کالیبر در مدار کنترل باشد.

– برای تمام پمپ ها و همچنین پمپ جاکی، هر کنترلر باید سویچ فشار جداگانه مخصوص خودش را داشته باشد.

– برای حالت غیر اتوماتیک، سوئیچ عملکرد دستی روی کنترل پانل باید به گونه ای باشد که موتور به صورت دستی روشن شود و عملکرد سوئیچ دستی تاثیری بر سوئیچ فشاری نداشته باشد. سیستم باید به گونه ای باشد تا موقع خاموش کردن دستی، سیستم در حالت کار باقی بماند.

ت) تجهیزات سیگنال و آلارم

– برای حالات زیر می بایست نشانگرها و آلارم های جداگانه ای وجود داشته باشد :

1) از کار افتادن استارت اتوماتیک موتور

2) خاموش شدن موتور به خاطر سرعت غیر مجاز speed Over

3) خرابی باتری

4) از کار افتادن شارژر باتری

5) فشار بسیار پایین روغن در سیستم روانکاری

6) دمای سیستم خنک کاری

ث) اتصالات و سیم کشی

– اجزای سیم کشی کنترلر باید به صورتی باشد که برای کارکرد دائم مناسب باشد.

آزمایش های منظم مورد نیاز

پمپ آتش نشانی ، در هر نوع و اندازه ای نه تنها باید بطور دوره ای و ترجیحا به روش روشن شدن خودکار (استارت اتوماتیک) آزمایش شوند بلکه گاه باید دستی نیز روشن شوند. بعضی می گویند این پمپ ها باید هفتگی آزمایش شوند (مانند آنچه در NFPA20 آمده است (و بقیه می گویند پمپ های دیزل، هفتگی و پمپ های الکتریکی، ماهانه نیازمند آزمایش هستند. این آزمایش ها شامل آزمون راه اندازی و کارکردی (بدون جریان آب) هستند، مانند روشن کردن خودرو در یک صبح زمستانی خیلی سرد. درباره زمان این آزمایش ها نیز نظرها متفاوت است اما به نظر بعضی کارشناسان خبره 30 دقیقه ای برای پمپ های دیزل و 10-15 دقیقه برای پمپ های الکتریکی (در هر نوع پمپ در سرعت نامی و دمای کاری عادی). فصل پنجم استاندارد NFPA25، با نام بازرسی، آزمایش و نگهداری سیستم های اطفاء حریق بر مبنای آب (ویرایش 1998) شامل محدوده کاملی از آزمون های پیشنهاد شده و دوره تکرار آنهاست. NFPA25 راهنمایی های خوبی در هر مورد دارد.

آزمایش جریان آب

همه پمپ های آتشنشانی باید دست کم بطور سالانه در شرایط جریان آب کامل آزمایش شوند و ویژگی های آنها در شرایط صفر، نقطه نامی و بیشترین خروجی اندازه گیری شود. به دلیل این که امکان دارد کارایی پمپ به تدریج کاهش یابد یا در اثر آسیب های موقت در مخزن آب مشکل ایجاد شود، به کمک نتایج سالانه آزمایش جریان آب می توان به دقت این مشکلات را نشان داد و پیش از نیاز به وجود پمپ ها در شرایط اضطراری، به حل این مشکلات کمک کرد. اکنون بسیاری از کارخانجات و مجتمع های صنعتی و ساختمانی از پیمانکاران مستقلی که در زمینه آزمایش پمپ آتش نشانی تخصص دارند، بهره می گیرند. این پیمانکاران در زمینه قطعات یدکی و چگونگی انجام این آزمایش ها تخصص دارند و به نتایج خوبی رسیده اند.

پمپ های آتشنشانی خیلی بزرگ دارای ابزار اندازه گیری جریان هستند تا آزمایش جریان بتواند بدون هدر رفتن هزاران گالن آب در دقیقه به سهولت انجام شود. از دبی سنج برای اندازه گیری نرخ جریان آب در یک سیستم بازچرخش استفاده می شود. معمولا پمپ های آتشنشانی با دبی های نامی بیش از gpm 2500 برای آزمایش دبی سنج دارند، اگرچه ممکن است پمپ های کوچک نیز نیاز به دبی سنج داشته باشند. گاهی اوقات شرایط نصب، امکان تخلیه نرخ جریان کل را فراهم نمی کند.